درمان-بیماری-های-غدد-بزاقی،-خشکی-دهان-و-سندرم-شوگرن-1

درمان بیماری های غدد بزاقی، خشکی دهان

مطمئناً همه ما زمانی که تحت اضطراب و استرس هستیم خشکی دهان را تجربه کرده ایم! در این حالت، زبان به سختی حرکت می کند، صحبت کردن سخت می شود و ما به شدت احساس تشنگی و خفگی می کنیم! همه این علائم با توجه به شرایطی که در آن قرار داریم طبیعی است و پس از تغییر وضعیت، دهان به حالت طبیعی باز می گردد. حال تصور کنید که این علائم ذکر شده همراه همیشگی برخی از بیماران می باشد. این دسته از افراد از خشکی دهان رنج می برند و اغلب از سوزش و خشکی دهان شکایت دارند که صحبت کردن برایشان سخت است و همیشه برای خوردن به آب نیاز دارند. عوامل زیادی می توانند باعث خشکی دهان شوند، از داروها گرفته تا مشکلات غدد بزاقی یا سندرم. بنابراین گرفتن شرح حال بیمار توسط متخصص دهان و دندان بسیار کمک کننده خواهد بود.

عفونت غدد بزاقی

عفونت غدد بزاقی زمانی رخ می دهد که یک عفونت باکتریایی یا ویروسی بر غده بزاقی یا مجرای فرد تأثیر بگذارد. عفونت می تواند ناشی از کاهش جریان بزاق باشد که می تواند به دلیل انسداد یا التهاب مجاری بزاقی رخ دهد. این عارضه سیالادنیت نامیده می شود. انسان در اطراف صورت خود سه جفت غده دارد. یکی از این غده ها، غده پاروتید، بزرگترین در نظر گرفته می شود، غدد دیگر می توانند در جلوی گوش یا بالای فک قرار گیرند. هنگامی که یک یا چند مورد از این غدد عفونی می شود، این بیماری پارانیتیس نامیده می شود.

عوامل زیر می توانند حساسیت به عفونت غدد بزاقی را افزایش دهند، از جمله:

سن بالای 65 سال

عدم ایمنی بدن در مقابل بیماری اوریون

شرایط مزمن زیر نیز می تواند خطر عفونت را افزایش دهد، از جمله:

اچ‌آی‌وی

ایدز

سندرم شوگرن

دیابت

سوء تغذیه

نوشیدن مشروبات الکلی

بولیمیا

خشکی دهان یا سندرم خشکی دهان

علائم عفونت غدد بزاقی

علائم عبارتند از:

وجود مایع جامد یا غلیظ در دهان

ناتوانی در بازکردن دهان

درد یا ناراحتی هنگام غذا خوردن یا باز کردن دهان

دهان خشک

درد در صورت

تورم بیش از حد یا قرمزی فک یا زیر فک

تورم صورت یا گردن

تب یا لرز

عوارض عفونت غدد بزاقی

عوارض عفونت غدد بزاقی غیر معمول است. اگر عفونت غدد بزاقی درمان نشود، می تواند جمع شده و در غده بزاقی آبسه ایجاد کند. عفونت غدد بزاقی ناشی از تومور خوش خیم می تواند باعث بزرگ شدن غده شود. تومورهای بدخیم (سرطانی) می توانند به سرعت رشد کنند و باعث از دست دادن حرکت در قسمت تحتانی صورت شوند. این وضعیت می تواند برخی یا همه مناطق را تحت تاثیر قرار دهد. در مواردی که پاروتیت دوباره ظاهر می شود، تورم شدید گردن می تواند غدد آسیب دیده را از بین ببرد. اگر عفونت باکتریایی اولیه از غدد بزاقی به سایر نقاط بدن سرایت کند، می تواند عوارضی نیز داشته باشد. این عارضه می تواند شامل عفونت باکتریایی پوست به نام سلولیت یا آنژیوگرافی لودویگ باشد که نوعی سلولیت است که در انتهای دهان ایجاد می شود.

علاوه بر عفونت ها و تومورها، غدد بزاقی به دلایل دیگری می توانند در فرآیندهای التهابی نقش داشته باشند. به عنوان مثال، غدد بزاقی می توانند به دلیل برخی بیماری های سیستم ایمنی مانند شوگرن بزرگ شوند. در این نوع بیماری ها غدد بزاقی بیمار توسط سیستم ایمنی بدن خود مورد حمله قرار می گیرد و بزرگ می شود و خشکی دهان و چشم در چنین مواردی شایع است. این وضعیت می تواند همراه با سایر بیماری های سیستمیک مانند آرتریت روماتوئید دیده شود. دیابت همچنین می تواند باعث بزرگ شدن غدد بزاقی به ویژه غده بناگوشی شود. افراد الکلی ممکن است از تورم غدد بناگوشی نیز رنج ببرند که معمولاً دو طرفه است.

راه های تشخیص بیماری غدد بزاقی

بیماری های غدد بزاقی بر اساس شرح حال معاینه بیمار و بررسی های آزمایشگاهی و رادیولوژیکی تشخیص داده می شوند. اگر پزشک مشکوک باشد که مجرای غدد بزاقی مسدود شده است، ممکن است سعی کند مجرا را با بی حس کردن دهانه مجرا و وارد کردن یک سوزن به داخل مجرا گشاد کند تا سنگ از مجرا خارج شود. قبل از انجام این کار، رادیوگرافی دندان می تواند محل سنگ را به جراح نشان دهد. اگر توده ای در داخل غده بزاقی وجود داشته باشد، سی تی و ام آر آی مفید هستند. گاهی پزشک نوک سوزن را با سرنگ وارد توده کرده و سلول ها را خارج می کند. پاتولوژیست با بررسی این نمونه زیر میکروسکوپ نوع تومور را مشخص می کند و جراح برنامه درمانی بعدی خود را بر اساس نوع تومور پایه ریزی می کند. دربرخی موارد قبل از انجام رادیولوژی از طریق سوزنی که وارد مجرای غده بناگوشی شده است داروی حاجب به درون غده بزاقی تزریق می شود. این کار که سیالوگرافی نام دارد وضعیت مجاری غدد بزاقی و محل انسداد احتمالی را نشان می دهد. در این شرایط، نمونه برداری از لب برای بررسی غدد بزاقی به منظور تشخیص برخی بیماری های سیستم ایمنی بدن مفید است.

راه های درمان غدد بزاقی

درمان بیماری های غدد بزاقی را می توان به دو دسته جراحی و دارویی تقسیم کرد. انتخاب روش درمان بستگی به نوع بیماری دارد. اگر درگیری غده بزاقی در زمینه یک بیماری سیستمیک باشد، یعنی بیماری که چندین اندام بدن از جمله غدد بزاقی را درگیر کرده است که در این صورت خود بیماری سیستمیک باید درمان شود. اگر مشکل غدد بزاقی ناشی از انسداد مجرای آن و عفونت ناشی از آن باشد، نوشیدن مایعات فراوان را توصیه می کنیم. اگر توده ای در داخل غده بزاقی رشد کرده باشد، برداشتن توده با جراحی ممکن است ضروری باشد. بیشتر تومورهای پاروتید خوش خیم هستند. عملیات غده پاروتید باید با دقت انجام شود تا به عصب صورت که از غده بناگوشی می‌گذرد و به عضلات صورت می رسد آسیبی وارد نشود. پس از جراحی معمولا پرتو درمانی انجام می شود که بهتر است 4-6 هفته پس از جراحی انجام شود تا زمان کافی برای بهبودی مناسب باشد. در برخی موارد، برداشتن کل غده بزاقی بزرگ با جراحی ضروری است. برداشتن غدد بزاقی باعث خشکی دهان نمی شود، اما پرتو درمانی باعث خشکی می شود که البته با تجویز دارو می توان این خشکی را کاهش داد.

درمان خشکی دهان

خشکی دهان یا زروستومیا به شرایطی اشاره دارد که در آن غدد بزاقی در دهان شما بزاق کافی برای مرطوب نگه داشتن دهان تولید نمی کنند. بزاق با خنثی کردن اسیدهای تولید شده توسط باکتری ها، محدود کردن رشد باکتری ها و تمیز کردن ذرات غذا از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند. بزاق نیز قوت چشایی را افزایش می دهد و جویدن و بلع را آسان می کند. علاوه بر این، آنزیم های بزاق به هضم غذا کمک می کنند. کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان می تواند فقط یک آزاردهنده یا چیزی باشد که تأثیر زیادی بر سلامت کلی شما و سلامت دندان ها و لثه ها و همچنین اشتها و لذت بردن از غذا دارد. درمان خشکی دهان بستگی به علت خشکی دارد. در صورت مشاهده علائم و نشانه های مداوم خشکی دهان، باید به بهترین کلینیک دهان پزشکی مراجعه کنید.

خشکی-دهان

چه چیزهایی باعث خشکی دهان در افراد می‌شود؟

مصرف داروهای بدون نسخه که برای درمان علائم سرماخوردگی و آلرژی استفاده می شوند، مانند آنتی هیستامین ها، مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک و برای درمان فشار خون بالا، مثانه بیش فعال، دیورتیک ها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (مانند پردنیزون و پردنیزولون)، آمفتامین ها (مانند آدرال)، مصرف داروهای مورد استفاده برای درمان مشکلات سلامت روان، مانند داروهای ضد افسردگی (مانند Wellbutrin، Lexapro و Zoloft)

گاهی اوقات خشکی دهان از بین می رود، اما معمولا تا زمانی که دارو مصرف می شود، باقی می ماند. سایر علل خشکی دهان عبارتند از کم آبی بدن، پرتودرمانی برای سرطان سر و گردن، بیماری غدد بزاقی، برداشتن غدد بزاقی، دیابت، سیگار کشیدن، مصرف تنباکو جویدنی، عدم تعادل هورمونی، سینوزیت، تنفس دهانی، کم کاری تیروئید، و بیماری های خود ایمنی مانند سندرم شوگرن، ایدز و لوپوس اریتماتوز سیستمیک. اختلالات خوردن مانند پرخوری و بی اشتهایی از دیگر عوامل خطر خشکی دهان هستند. همچنین اگر مجرای اصلی تولید بزاق به دلایلی مانند عفونت و سنگ مسدود شود، تولید بزاق کاهش می یابد. سایر عوامل خطر عبارتند از استرس، اضطراب و افسردگی. بیماری آلزایمر و پارکینسون اغلب منجر به کم آبی بدن می شود و فرد را در معرض خطر دائمی خشکی دهان قرار می دهد. حتی اگر عملکرد بزاق کافی باشد، به دلیل کاهش توانایی درک احساسات در دهان، این موارد همراه با سکته می تواند منجر به احساس خشکی در دهان شود. آسیب یا ضربه به اعصاب به سر و گردن می تواند بر روی اعصابی که باعث ایجاد حس در دهان شده و باعث خشکی دهان می شود، تأثیر بگذارد. تنگی نفس می تواند ناشی از حمله پانیک یا استرس باشد که می تواند منجر به خشکی دهان شود، اما همچنین می تواند نشان دهنده یک مشکل جدی در سیستم تنفسی یا گردش خون (مانند بیماری قلبی) باشد.

برای درمان خشکی دهان باید به کجا مراجعه کنم؟

پزشک متخصصی که باید خشکی دهان را درمان کند به علت این عارضه بستگی دارد.فردی که علائم خشکی دهان را دارد باید به یک کلینیک دندانپزشکی و دهان پزشکی مراجعه کند که علاوه بر داشتن دندانپزشکانی متخصص و کاربلد، بهترین کیفیت خدمات دهان پزشکی را به شما ارائه دهند. کلینیک دندانپزشکی و دهان پزشکی نگین شیراز با داشتن بهترین متخصص ها در زمینه خدمات دهان پزشکی و  خدمات دندانپزشکی در شیراز آماده خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد.